Parto 4
14. Kuliaj Lokoj aŭ Getoj?
Kelkaj el la klasoj kiuj faras al ni la plej grandan socian servon, sed kiujn ni hinduoj elektis rigardi kiel 'netuŝeblulojn', estas forigitaj al malproksimaj kvartaloj de urbo aŭ vilaĝo, nomitaj en guĝarata dhedvado, kaj la nomo akiris malbonan odoron. Eĉ tiel en kristana Eŭropo la judoj iam estis ‘netuŝeblaj’, kaj la kvartaloj, kiuj estis al ili asignitaj, havis la ofendan nomon de ‘getoj’. Simile hodiaŭ ni fariĝis la netuŝebluloj de Sud-Afriko. Ni vidu, kiom longe la ofero de Andrews kaj la magia vergo de Shastri sukcesas rehabiliti nin.
La antikvaj judoj konsideris sin kiel la elektitan popolon de Dio ekskludante ĉiujn aliajn, kun la rezulto, ke iliaj posteuloj suferis pro stranga kaj eĉ maljusta venĝo. Preskaŭ simile la hinduoj konsideris sin Arjoj aŭ civilizitaj, kaj parto de siaj propraj parencoj kiel Anarjoj aŭ netuŝebluloj, kun la rezulto ke stranga, se maljusta, fatalo afliktas ne nur la Hinduojn en Sud-Afriko, sed ankaŭ la Islamanojn kaj Parsiojn, ĉar ili apartenas al la sama lando kaj havas la saman koloron kiel siaj hinduaj fratoj.
La leganto nun iom konscios la signifon de la vorto ‘lokoj’ per kiu mi titolis ĉi tiun ĉapitron. En Sud-Afriko ni akiris la abomenan nomon de 'kulioj'. La vorto ‘kuli’ en Barato signifas nur portiston aŭ dungitan laboriston, sed en Sud-Afriko ĝi havas malestiman signifon. Ĝi signifas tion, kion signifas por ni pario aŭ netuŝeblulo, kaj la kvartalo asignitaj al la 'kulio' estas konataj kiel 'kuliaj lokoj'. Johanesburgo havis tian lokon, sed male al aliaj 'lokoj' kie baratanoj havis lurajtojn, en la Johanesburgo-loko baratanoj akiris siajn parcelojn per lukontraktoj de 99 jaroj. Homoj estis dense pakitaj en la loko, kies areo neniam pliiĝis kun la kresko de la popolnombro. Preter aranĝi purigadon de latrinoj en la loko en hazarda maniero, la Municipo faris nenion por disponigi iujn ajn sanitarajn instalaĵojn, des malpli bonajn stratojn aŭ lumojn. Estis apenaŭ verŝajne ke ĝi prizorgus la kloakojn, kiam ĝi estis indiferenta pri la bonfarto de la loĝantoj. Tiuj estis tro sensciaj pri la reguloj de urbaj sansistemo kaj higieno por funkcii sen la helpo aŭ superrigardo de la Municipo. Se tiuj, kiuj iris tien, estus ĉiuj Robinson-Krusoj, ilia estus alia rakonto. Sed ni ne scias pri unu sola elmigranta kolonio de Robinson-Krusoj en la mondo. Kutime homoj migras eksterlanden sercante riĉecon kaj komercon, sed la plejparto de la baratanoj, kiuj iris al Sud-Afriko, estis malkleraj, mizeraj terkulturistoj, kiuj bezonis ĉiujn zorgojn kaj protektojn, kiujn oni povus doni al ili. La komercistoj kaj kleraj baratanoj kiuj sekvis ilin estis tre malmultaj.
La krima neglektemo de la Municipo kaj la nescio de la barataj setlantoj tiel konspiris por igi la lokon plene nesanitara. La Municipo, anstataŭ fari ion ajn por plibonigi la kondiĉon de la loko, uzis la nesanitarajn kondiĉojn kaŭzitajn de sia propra neglekto kiel pretekston por detrui la lokon, kaj por tiu celo akiris de la loka leĝdona aŭtoritato senposedigi la setlantojn. Ĉi tio estis la kondiĉo de la aferoj, kiam mi ekloĝis en Johanesburgo.
La setlantoj, havantaj proprietajn rajtojn en sia tero, estis nature rajtaj al kompenso. Speciala tribunalo estis nomumita por trakti la terajn akirkazojn. Se la luanto ne estis preta akcepti la oferton de la Municipo, li havis rajton apelacii al la tribunalo, kaj se la tribunala sumo superis la oferton de la Municipo, la Municipo devis pagi la kostojn. La plej multaj el la luantoj dungis min kiel ilian juran konsiliston. Mi ne volis gajni monon el ĉi tiuj kazoj, do mi diris al la luantoj, ke mi kontentiĝos pri kiaj ajn kostoj kiujn la tribunalo aljuĝis, se ili gajnus, kaj pagon de £10 sur ĉiu luo, sendepende de la rezulto de la kazo. Mi ankaŭ diris al ili, ke mi proponis apartigi duonon de la mono de ili pagita por la konstruado de hospitalo aŭ simila institucio por malriĉuloj. Ĉi tio nature plaĉis al ili ĉiuj.
El ĉirkaŭ 70 kazoj nur unu estis perdita. Do la kotizoj sumiĝis al sufiĉe granda cifero. Sed Indian Opinion estis tie kun sia persista pretendo kaj formanĝis, kiom mi povas memori, sumon de £1,600. Mi multe laboris por ĉi tiuj kazoj. La klientoj ĉiam ĉirkaŭis min. La plej granda parto de ili estis origine kontrakligitaj laboristoj de Biharo kaj ĝia najbareco kaj de Suda Barato. Por la kompenso de siaj apartaj plendoj ili formis propran asocion, apartan de tiu de la liberaj barataj vendistoj kaj komercistoj. Kelkaj el ili estis sinceraj, liberalaj viroj kaj havis altan karakteron. Iliaj gvidantoj estis sinjoro Jairamsing, la prezidanto, kaj sinjoro Badri, kiu estis same bona kiel la prezidanto. Ambaŭ nun ne plu vivas. Ili estis treege helpemaj al mi. Sinjoro Badri iĝis tre proksima kontakto kaj prenis elstaran rolon en la satjagraho. Per tiuj kaj aliaj amikoj mi venis en intiman kontakton kun multaj barataj setlantoj el Norda kaj Suda Barato. Mi fariĝis pli ilia frato ol nura jura konsilisto, kaj partoprenis ĉiujn iliajn privatajn kaj publikajn malĝojojn kaj malfacilaĵojn.
Povas esti iom interese scii kiel la baratanoj kutimis nomi min. Abdulla Sheth rifuzis alparoli min kiel Gandhi. Neniu, feliĉe, iam insultis min vokante aŭ rigardante min kiel ‘saheb’. Abdulla Sheth trafis bonan nomon — ‘bhai’, t.e., frato. Aliaj sekvis lin kaj daŭre alparolis min ‘bhai’ ĝis la momento, kiam mi forlasis Sud-Afrikon. Estis dolĉa gusto pri la nomo kiam ĝi estis uzata de la eks-kontraktigitaj baratanoj.
No comments:
Post a Comment